DÜNYA  ELM  XƏBƏRLƏRİ az / ru / en

YOUTUBE

SCITECHDAILY

29 Aprel 2024

MIT KVANT SENSORU İSTƏNİLƏN TEZLİKDƏ ELEKTROMAQNİT SIQNALINI AŞKAR EDƏ BİLİR

MIT mühəndisləri bu ultrahəssas nanoölçülü detektorların imkanlarını bioloji zondlama və kvant hesablamaları üçün potensial istifadə ilə genişləndirirlər. Maqnit və ya elektrik sahələrində ən kiçik dəyişiklikləri aşkar etmək qabiliyyəti ilə kvant sensorları materialşünaslıq və fundamental fizikada dəqiq ölçmələrə imkan verdi. Bununla belə, bu sensorlar məhdud faydalılığa malikdir, çünki onlar bu sahələrin yalnız bir neçə spesifik tezliklərini aşkar edə....
By DAVID L. CHANDLER, MASSACHUSETTS INSTITUTE OF TECHNOLOGY JULY 10, 2022



23 Yanvar 2024

KVANT BİTLƏRİNİN YENİDƏN DÜŞÜNMƏSİ: QRAFEN VƏDİYƏSİNDƏN YÜKLƏNMƏK

Sürixdəki Bərk Cisim Fizikası Laboratoriyasından olan tədqiqatçılar, ikiqatlı qrafen kvant nöqtələrinin vadi vəziyyətlərinə əsaslanan perspektivli yeni növ kvant bitini ehtiva edə biləcəyinə dair sübutlar tapdılar. Kvant hesablamasında, fizika və mühəndislik laboratoriyalarında aparılan bir çox tədqiqat layihələrinin əsasını kvant məlumatların - qısacası qubitlərin - kodlaşdırması üçün hansı fiziki sistemin və bu sistemdə hansı sərbəstlik dərəcələrinin istifadə oluna biləcəyi sualı...
By ETH ZURICH JANUARY 18, 2024



23 Yanvar 2024

KVANT DOLAŞIQLIĞININ YENİ ÖLÇÜSÜ: TOPOLOJİ BİR İYİTİM

Bu eksperimental mərhələ, hətta dolaşıqlığın kövrək olduğu hallarda belə kvant məlumatını saxlamağa imkan verir. İlk dəfə olaraq, Cənubi Afrikadakı Vitvatersrand Universitetinin Strukturlaşdırılmış İşıq Laboratoriyasından (Fizika Məktəbi) professor Endryu Forbsun rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar Çinin Huzhou Universitetinin (keçmiş Wits Universiteti) simli nəzəriyyəçi Robert de Mello Koch ilə əməkdaşlıqda), ümumi xassələrini...
By UNIVERSITY OF THE WITWATERSRAND JANUARY 16, 2024



10 May 2023

FOTON DƏQİQLİYİ: KVANT FİZİKLƏRİ HƏSSASLIQ SƏRHƏDLƏRİNİ NECƏ MƏHV ETDİLƏR

Portsmut Universitetindən bir qrup kvant müdaxiləsi və tezliklə həll olunan seçmə ölçmələrini ehtiva edən bir üsulla görünməmiş ölçmə dəqiqliyinə nail oldu. Bu irəliləyiş nanostrukturların və bioloji nümunələrin təsvirini təkmilləşdirə, həmçinin optik şəbəkələrdə kvantla gücləndirilmiş qiymətləndirməni təkmilləşdirə bilər...
By UNIVERSITY OF PORTSMOUTH MAY 3, 2023





10 May 2023

KVANT XƏYALLARI: ATOMLAR IŞIĞIN MÜƏYYƏN TEZLİKLƏRİNDƏ ŞƏFFAF OLUR

Optik boşluqda atomları vuran lazerin bədii təsviri. Alimlər atom qruplarının müəyyən tezliklərdə işığı əks etdirməyi dayandırdıqları zaman "collectively induced transparency" (CIT) adlı yeni fenomen aşkar ediblər. Komanda bu effekti iterbium atomlarını optik boşluqda saxlayaraq lazer işığına məruz qoyaraq kəşf edib. Müəyyən tezliklərdə işığın boşluğu sərbəst keçdiyi bir şəffaflıq pəncərəsi meydana çıxdı...
By CALIFORNIA INSTITUTE OF TECHNOLOGY MAY 1, 2023



04 May 2023

DAHİYƏ FLASH: 1 000 000X DAHA DAHA SÜRƏTLİ ELEKTRONİKA ÜÇÜN LAZER DƏQİQLİ İLƏ ELEKTRONLARIN ƏHLİLƏŞDİRİLMƏSİ

FAU, Rostok Universiteti və Konstanz Universitetinin tədqiqatçıları müxtəlif güclü və tezlikli iki lazer sahəsini tətbiq etməklə metallardan elektronların emissiyasına dəqiq nəzarət ediblər. Bu əsaslı kəşf yeni kvant mexaniki ideyalara səbəb ola bilər və mövcud texnologiyadan milyon dəfə daha sürətli elektron sxemlərin yaradılmasına imkan verə bilər. Fərqli güc və tezlikli iki lazer sahəsini üst-üstə qoymaqla metalların elektron...
By FRIEDRICH-ALEXANDER-UNIVERSITÄT ERLANGEN-NÜRNBERG APRIL 26, 2023



22 Fevral 2023

KVANT FİZİKLƏRİ BÖYÜK ƏHƏMİYYƏTLİ NANOSKOPİK SIĞRIŞ ETDİLƏR

Kopenhagen Universitetinin tədqiqatçıları Bochum Ruhr Universiteti ilə birgə yeni bir irəliləyişlə kvant tədqiqatçılarının illərdir başağrısına səbəb olan problemi həll ediblər. Tədqiqatçılar indi bir əvəzinə iki kvant işıq mənbəyini idarə edə bilirlər. Kvant dünyasına daxil olmayanlar üçün əhəmiyyətsiz görünsə də, bu nəhəng irəliləyiş tədqiqatçılara kvant mexaniki dolaşıq kimi tanınan bir fenomen yaratmağa imkan verir. Bu da öz növbəsində...
By UNIVERSITY OF COPENHAGEN FEBRUARY 19, 2023



07 İyun 2022

ƏSAS ŞAHİD DOE ALİMLƏRİNƏ BƏRK MATERİALLARDA "ÜRKÜTÜCÜ" KVANT DOLANMASINI TAPMAĞA KÖMƏK EDİR

Qırmızı kürələr kimi təsvir edilən materialın spinləri səpələnmiş neytronlar tərəfindən yoxlanılır. Şəkildə göstərilən QFI hesablaması kimi bir dolaşıqlıq şahidinin tətbiqi neytronların bir növ kvant ölçməsi meydana gətirməsinə səbəb olur. Bu ölçü tədqiqatçılara klassik və kvant spin dalğalanmalarını ayırd etməyə imkan verir...
PHYSICS NOVEMBER 14, 2021






06 June 2022

DALĞA QARŞIQLAYICI LAZER VƏ RENTGEN ŞUALARI

Uydurulmuş lazer qılınclarından fərqli olaraq, həqiqi lazer şüaları kəsişdikdə bir-biri ilə qarşılıqlı təsir göstərmir - şüalar uyğun bir material daxilində birləşmirsə
PHYSICS MAY 20, 2022

29 Aprеl 2024

REKORD QIRAN LAZER İMPULSLARI ASTROFİZİKİ HADİSƏLƏRİN LABORATORİYADA ÖYRƏNİLMƏSİNƏ İMKAN VERİR

Tədqiqatçılar Koreya Respublikasında Əsas Elmlər İnstitutunun Relyativistik Lazer Elmi Mərkəzində (CoReLS) petawatt lazerindən istifadə edərək 10-23 Vt/sm2-dən çox olan rekord yüksək lazer impuls intensivliyini nümayiş etdiriblər. Miçiqan Universitetinin komandasının 2004-cü ildə bildirdiyindən on dəfə çox olan bu lazer intensivliyinə çatmaq üçün on ildən çox vaxt lazım oldu. Bu ultra...
Astrophysics Lasers Optics Popular The Optical Society By THE OPTICAL SOCIETY MAY 6, 2021



23 Yanvar 2024

FİZİKANIN PARÇASI: KAİNATIN İTKİN HİSSƏLƏRİNİN RADİKAL AXTARLARI

Böyük Adron Kollayderinin alimləri hissəciklər fizikasının Standart Modelindən kənarda yeni hissəcikləri tədqiq edərək onun məhdudiyyətlərini və qabaqcıl texnologiyanı üzə çıxarmaq məqsədi daşıyır. Hissəciklər fizikasının Standart Modeli 2012-ci ildə Higgs bozonunun kəşfi ilə tamamlandı. Bu günə qədər Standart Model fiziklərin Kainatın əsas tikinti blokları və dörd əsas qüvvədən üçünün ən yaxşı izahıdır.
U.S. DEPARTMENT OF ENERGY JANUARY 15, 2024



23 Yanvar 2024

MÜASİR SÜPERKEÇİRİCİLİK NƏZƏRİYYƏLƏRİNƏ ÇƏTKİLƏN – KVANT DƏYƏNİŞSƏLƏRİNİN “QƏFİL ÖLÜMÜ” ELİMLƏRİ HEYRƏTƏ GƏTİRDİ

Prinston fizikləri asanlıqla super keçiriciyə çevrilə bilən üç atom qalınlığında izolyatorla təcrübə apararkən kvant davranışında dramatik dəyişiklik aşkar ediblər. Tədqiqat ümumilikdə kvant bərk cisim fizikası haqqında anlayışımızı genişləndirməyi, həmçinin kvant kondensasiya olunmuş maddə fizikası və superkeçiriciliyin öyrənilməsini potensial olaraq yeni istiqamətlərdə inkişaf etdirməyi vəd edir. Nəticələr bu yaxınlarda Nature Physics...
By TOM GARLINGHOUSE, PRINCETON UNIVERSITY JANUARY 15, 2024



10 May 2023

İKİLİ SİSTEMİN QIRILMASI: FİZİKLƏR İKİ KVANT RƏQƏMİNİTAMAMİLƏ QARIŞDIRDILAR

Hesablama sahəsində informasiya adətən birlərin və sıfırların ikili sistemi ilə təmsil olunduğu kimi qəbul edilir. Bununla belə, gündəlik həyatımızda rəqəmləri təmsil etmək üçün on rəqəmdən ibarət onluq sistemdən istifadə edirik. Məsələn, ikilik sistemdə 9 rəqəmi 1001 kimi təmsil olunur, ondalıqda bir əvəzinə dörd rəqəm tələb olunur. Bugünkü kvant kompüterləri ikili sistemdən inkişaf edib, lakin onların kvant bitlərini (qubits) kodlayan...
By UNIVERSITY OF INNSBRUCK APRIL 26, 2023



10 May 2023

FOTON ZAMAN KRİSTALLARI RABİTƏ VƏ LAZERLƏRİ TƏKMİLLƏŞDİRMƏK ÜÇÜN İŞIĞI GÜCLƏNDİRİR

Alimlər simsiz rabitənin və lazer texnologiyasının təkmilləşdirilməsində potensial tətbiqlərlə işığı gücləndirən iki ölçülü fotonik zaman kristalları yaratdılar.Tədqiqatçılar fotonik zaman kristallarını yaratmağın bir yolunu inkişaf etdirdilər və bu qəribə süni materialların onlara düşən işığı gücləndirdiyini göstərdilər. “Science Advances” jurnalında dərc olunan məqalədə təsvir edilən bu nəticələr daha səmərəli və etibarlı simsiz rabitə və xeyli təkmilləşdirilmiş...
By AALTO UNIVERSITY APRIL 24, 2023



16 May 2022

EYNŞTEYNİN İZİ İLƏ VƏ ONDAN KƏNARDA: KVANT MEXANİKASININ ƏSASLARININ YENİ ANLAYIŞI

İndeks sıfır metamaterialları kvant mexanikasının əsaslarına dair yeni anlayışlar təklif edir. Həyatda olduğu kimi fizikada da hər şeyə fərqli bucaqlardan baxmaq yaxşıdır...
ФИЗИКА 3 МАЯ 2022










22 Fevral 2023

ALİMLƏR SÜBUT EDİRLƏR Kİ, «İKİNCİ DOLAŞIQ QANUNU» YOXDUR

Termodinamikanın ikinci qanunu fizikanın ən universal qanunlarından biri hesab olunur. O, diktə edir ki, hər hansı bir təcrid olunmuş sistemin fiziki nizamsızlığının ölçüsü olan entropiya zamanla heç vaxt azala bilməz. Gündəlik hadisələrə "zamanın oxu" əlavə edir, hansı proseslərin geri dönə biləcəyini və hansının olmadığını müəyyən edir. Bu, isti plitədəki buz kubunun niyə həmişə əriyəcəyini və sıxılmış qazın niyə həmişə konteynerdən...
By UNIVERSITY OF AMSTERDAM FEBRUARY 16, 2023



07 İyun 2022

CƏZİBƏNİN DÖNMƏ NƏZƏRİYYƏSİ

Bu məqalə cazibə qüvvəsinin geri çevrilməsi nəzəriyyəsini təqdim edir. Bu nəzəriyyəni sübut etmək və ya təkzib etmək üçün heç bir faktiki sınaq aparılmayıb və ya prototiplər qurulmayıb...










06 June 2022

FUNDAMENTAL YENİ QANUN MƏHDUD ENERJİNİ MƏHV EDİR

EPFL-dən olan fiziklər, böyük bir Avropa əməkdaşlığının bir hissəsi olaraq, plazma və füzyon tədqiqatlarının əsasını təşkil edən əsas qanunlardan birini yenidən nəzərdən keçirdilər ...
PHYSICS MAY 17, 2022

29 Aprеl 2024

KVANT SIÇRAYIŞI: VAKANSİYALARI KVANT MƏLUMATINA NECƏ ÇEVİRMƏK OLAR

ABŞ Energetika Departamentinin Arqon Milli Laboratoriyasının və Çikaqo Universitetinin tədqiqatçıları yarımkeçirici silisium karbidində boşluqların əmələ gəlməsinə nəzarəti əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırmağa kömək edəcək bir irəliləyiş əldə etdilər. Yarımkeçiricilər cib telefonlarında, kompüterlərdə, tibbi avadanlıqlarda və sairdə beynin mərkəzində olan materialdır. Bu cür tətbiqlər üçün boş yerlər şəklində atom...
By ARGONNE NATIONAL LABORATORY JANUARY 3, 2022



23 Yanvar 2024

ATOM LABİRİNTİ: KARBON-12 NÜVƏSİNİN DEKODU EDİLMƏSİ

Beynəlxalq tədqiqat karbon-12 nüvəsində üçbucaqlı çoxluq strukturlarını aşkar edərək, karbonun mənşəyi və bütün kainatda paylanması ilə bağlı əsas anlayışları təmin edib. Karbon-12: Üzvi Kimya və Həyatın Açarı Karbon bildiyimiz kimi üzvi kimya və həyat üçün vacibdir. Onun ən çox yayılmış izotopu olan karbon-12-nin fizikası son dərəcə mürəkkəbdir. Bir çox eksperimental və nəzəri tədqiqatlar karbon-12-nin nüvə...
By U.S. DEPARTMENT OF ENERGY JANUARY 2, 2024



23 Yanvar 2024

ZƏRÇƏCƏLƏRİN SİRMİRİ: KVARK-QLUON-PLAZMA ATƏLBƏLƏRİ NECƏ HADRONLARA PARTİLAYIR?

Kvark-qluon plazması (QGP) laboratoriyalarda ağır nüvələrin toqquşması nəticəsində yaranan və QGP alov topunun yaranması ilə nəticələnən maddənin unikal vəziyyətidir. Bu atəş topu genişlənmə və soyumağa məruz qalır, nəticədə QGP-ni başa düşmək üçün əsas olan atomaltı hissəciklər əmələ gətirir. Maksimum entropiya prinsipindən istifadə edən yeni tədqiqatlar QGP-dən hadronlaşdırılmış vəziyyətlərə...
By U.S. DEPARTMENT OF ENERGY JANUARY 1, 2024



10 May 2023

ALİMLƏR YÜKSƏK FAZA TƏMİZLİYİ İLƏ TƏNZİMLƏNƏ OLAN FERROMAQNİT KVAZİ-KRİSTAL SİNTEZ EDİBLƏR

Tokio Elm Universitetinin professoru Ryuji Tamura komandası qızıl, qallium və disproziumdan ibarət yeni ikosahedral kvazikristal (i QC) sintez edib. Yeni i QC tənzimlənə bilən ferromaqnetizm və yüksək faza təmizliyi nümayiş etdirir ki, bu da kvazikristallarda ferromaqnetizmin daha məqsədyönlü öyrənilməsinə imkan verir. Tədqiqat göstərdi ki, maqnit qarşılıqlı təsirlərinin tarazlığı və iQC-də ekzotik...
By TOKYO UNIVERSITY OF SCIENCE MAY 6, 2023



10 May 2023

MOLEKULYAR SEHR - TƏDQİQATÇILAR POLADDAN DAHA MÖHKƏM OLAN YÜNGÜL 2D MATERİAL HAZIRLAYIBLAR

Tədqiqatçılar iki ölçülü polimerlərin bir neçə təbəqədə yığıldığı zaman kovalent üzvi çərçivələr (COFs) adlanan mexaniki xassələrini qorumaq üçün bir üsul hazırlayıblar. Onların molekulyar strukturunu dəyişdirərək, komanda poladdan bir neçə dəfə güclü olan, hətta çox qatlı formalarda da 2D xüsusiyyətlərini saxlayan yüngül material yaratdı. Potensial tətbiqlərə filtr membranları və batareyaları gücləndirmək daxildir...
By UNIVERSITY OF MARYLAND MAY 5, 2023



16 May 2022

İKİ QƏRİBƏ KVANT HADİSƏSİ - SUPERPOZİSİYA VƏ DOLAŞIQLIQ ARASINDA YENİ ƏLAQƏ KƏŞF EDİLDİ

Superpozisiya və dolaşıqlıq üçün "əlavə kvant" ekvivalentliyi prinsipi. Fundamental Questions Institute (FQXi) tərəfindən maliyyələşdirilən tədqiqat iki qəribə kvant fenomeni - superpozisiya və dolaşıqlıq arasında yeni əlaqə aşkar edib...
ФИЗИКА 1 МАЯ 2022








20 İyul 2022

FİZİKLƏR İLK DƏFƏ OLARAQ FASİLƏSIZ ZAMAN KRİSTALINI YARADIRLAR

Alimlər ilk dəfə olaraq fasiləsiz zamanın tərcüməsinin simmetriyasını kortəbii şəkildə pozan zaman kristalını həyata keçirməyə nail olublar. Hamburq Universitetinin Lazer Fizikası İnstitutunun tədqiqatçıları 9 iyun 2022-ci ildə “Science” jurnalında dərc olunan araşdırmada öz müşahidələrini bildirdilər...
PHYSICS JULY 3, 2022







07 İyun 2022

KVANT MATERIALININ QEYRI-ƏNƏNƏVI FIRLANMA DAVRANIŞI NƏZƏRI PROQNOZLARI SÜBUT EDIR

Kvant sistemindəki spin zəncirləri kvazirəciklərin bir araya toplaşması nəticəsində kollektiv bükülmə hərəkətinə məruz qalır. Bu KPZ dinamikası konsepsiyasını nümayiş etdirən, qırmızı rənglə göstərilən, həmyaşıdlarından fərqli olaraq yuxarıya, mavi rəngdə, alternativ istiqamətləri göstərən qonşu fırlanma cütləridir. Kredit: Mişel Lehman/ORNL, ABŞ Enerji Departamenti...
By OAK RIDGE NATIONAL LABORATORY NOVEMBER 14, 2021



06 June 2022

ELEKTRON NEMATİKLİK: SPİN DƏMİR ƏSASLI SÜPERKEÇİCİDƏ ELEKTRONLARI XƏTDƏ TUTUR

Nature Physics-də aparılan bir araşdırma göstərir ki, yüksək temperaturda super keçiriciliyin tərkib hissəsi hesab edilən elektron nematiklik əsasən FeSe-nin fırlanması ilə əlaqədardır. PSI-nin tədqiqatçıları...
PHYSICS MAY 19, 2022

BBC NEWS

23 Yanvar 2024

İŞƏ SALINDIQDAN İKİ İL SONRA JAMES WEBB TELESKOPUNDAN MÖCÜBƏT ŞƏKİLLƏR

James Webb Kosmik Teleskopu (JWST) cəmi iki il əvvəl orbitə buraxıldı, lakin o, artıq ilkin Kainat haqqında anlayışımızı yenidən müəyyənləşdirməyə başlayır. CASSIOPEA A Cas A, partlayan ulduz və ya fövqəlnova dağıntılarının genişlənən qabıqları. Əsas halqanın eni təxminən 15 işıq ilidir. YUPITER Günəş sistemindəki ən böyük planet olan Yupiter infraqırmızı işıqda müşahidə edilir. Ən parlaq obyektlər ən yüksək hündürlüklərdə...
By Jonathan Amos, Science correspondent
1 January 2024 Science



22 Fevral 2023

GHGSAT: TİCARƏT PEYKİ CO2 SÜPEREMİSİYALARINI GÖRƏCƏK

Orbitdən karbon qazını izləmək üçün dünyanın ilk kommersiya peyki bu ilin sonunda buraxılacaq. O, artıq metan emissiyalarını izləyən altı kosmik gəmini idarə edən Kanadanın GHGSat şirkəti tərəfindən təmin ediləcək. Yeni platforma eyni qısadalğalı infraqırmızı sensordan istifadə edəcək, lakin atmosferdə xüsusi CO2 işıq imzasına köklənəcək. Peykin yer səviyyəsində 25 m ayırdetmə qabiliyyəti olacaq ki, bu da o deməkdir ki, o, əsas fərdi mənbələri görə ...
Published 31 January 2023 BBC Science


13 Dekabr 2022

KVANT KOMPÜTERLƏRİ ÜÇÜN ULTRA NAZİK MAQNİT YARANDI

Massaçusets Texnologiya İnstitutunun və Sietldəki Vaşinqton Universitetinin alimləri ilk dəfə olaraq iki ölçülü maqnit yaratmağa müvəffəq olduqlarını bildiriblər. İyunun 7-də Nature jurnalında kəşf haqqında məqalə dərc olunub. Alimlərin fikrincə, xrom triiodid adlanan birləşmənin bir atom qalınlığında belə maqnit xassələrini saxlamağa qadir olduğu eksperimental olaraq sübut edilmişdir...
8 İyun 2017





13 Dekabr 2022

TELEPORTASİYA REALLIQDIRMI?

Çinli fiziklər, laboratoriyadan 1400 km uzaqlıqdakı orbitdəki peykə yerüstü stansiyadan bir fotonu teleportasiya edə bildiklərini bildirdilər. Bununla belə, çoxumuz üçün "teleportasiya" sözü bir qədər fərqli, daha ekzotik assosiasiyalar doğurur. Əvvəllər bu, sırf elmi fantastika kontekstində qeyd olunurdu - indi bunun reallığa çevrildiyini söyləmək olarmı?...
17 İyul 2017





26 Sentyabr 2022

"JAMES WEBB" TELESKOPU NEPTUNUN HEYRƏTLƏNDİRİCİ YENİ ŞƏKİLLƏRİNİ ÇƏKİB

Neptunun yeni şəkilləri alimləri 1989-cu ildən, Voyager 2 zondunun planetin yanından keçdiyi vaxtdan bəri görə bilmədikləri detallarla heyrətləndirib. İndi onlar James Webb Rəsədxanasının infraqırmızı cihazları sayəsində görünür. Bu detallara buz nəhəngini əhatə edən halqalar və toz zolaqları daxildir. Şəkillər tədqiqatçılara Neptunun atmosferi haqqında yeni bir şey söyləməli olan bulud strukturlarının şəkilləri ilə maraqlıdır...
By Jonathan Amos BBC Science Correspondent, Published 4 days ago

22 Fevral 2023

NASA-NIN MİSSİYASI “GÜNƏŞƏ TOXUNMAQ”

Bundan bir il sonra, dekabrın 24-də NASA-nın Parker Günəş zondu 195 km/s və ya 435.000 mil/saat sürətlə Günəşin yanından keçəcək. İnsan tərəfindən yaradılmış heç bir obyekt indiyədək ulduzumuza bu qədər sürətlə hərəkət etməmiş və ya bu qədər yaxınlaşmamışdır - Günəşin "səthindən" cəmi 6,1 milyon km və ya 3,8 milyon mil. Parker Layihəsi üzrə Alim Dr. Nour Raouafi, "Əsasən, demək olar ki, bir ulduza enirik" dedi.
30 December 2023, BBC News




22 Fevral 2023

YENI KƏŞF EDILƏN YAŞIL KOMETA PLANETIMIZƏ YAXINLAŞIR

Yeni kəşf edilən kometa çərşənbə günü planetimizə yaxınlaşacaq. Astronomlar cismin bizə səyahətinin təxminən 50.000 il çəkdiyini deyirlər. Astronomlar tərəfindən çəkilmiş fotoşəkillər kometin cəsədinin ətrafında aydın yaşıl çalarları göstərir. Ancaq səmada parlaq bir zümrüd zolağı gözləyənlər məyus olacaqlar. Onun parlaqlığı çılpaq gözlə görünən şeyin astanasındadır. Kral Astronomiya Cəmiyyətinin icraçı direktorunun müavini Dr. Robert...
Published 1 February 2023, BBC News Climate and Science



13 Dekabr 2022

TELEPORTASİYA FANTASTİKA DEYİL, REALLIQDIR. İNSAN NƏ ZAMAN TELEPORTASİYA EDİLƏ BİLƏR?

Palma adasındakı laboratoriyada alimlər bir-birinə qarışmış bir cüt foton (A və B) yaradırlar və sonra onlardan biri lazer şüası vasitəsilə qonşu Tenerife adasında, 144 km məsafədə yerləşən başqa bir laboratoriyaya göndərilir. Sonra üçüncü bir foton (C) işə qoşulur - teleportasiya edilməli olan - və dolaşıq hissəciklərdən biri ilə qarşılıqlı əlaqəyə girməyə məcbur edilir...
15 Avqust 2019





13 Dekabr 2022

FİZİKA ÜZRƏ NOBEL MÜKAFATI KVANT MEXANİKASI SAHƏSİNDƏ TƏDQİQATLARA GÖRƏ ÜÇ ALİMƏ EDİLDİ

Bu heyrətamiz mikrokosmosun ən sirli və izaholunmaz hadisəsi sadəcə kvant dolaşıqlığı hadisəsidir. Bu, eyni mənşəli iki elementar hissəcik yalnız bir-birinə bağlı deyil (tamamilə izaholunmaz şəkildə), həm də bir-birindən asılıdır. Sadə dillə desək, dolaşıq zərrəciklər sanki bir-biri ilə “ünsiyyət” və bir-birinə təsir göstərə bilər – hətta aralarında yüzlərlə və minlərlə kilometr olsa belə...
4 Oktyabr 2022





26 Sentyabr 2022

TEMPORAL KRİSTAL NƏDİR VƏ FİZİKA QANUNLARI HAQQINDA ANLAYIŞIMIZI NECƏ DƏYİŞİR

İyulun sonunda Google elan etdi ki, onun mühəndisləri kvant kompüterində maddənin yeni vəziyyətini - mövcudluğu məlum fizikanın əsas qanunlarına zidd görünən zaman kristalı (və ya müvəqqəti kristal) yarada biliblər...Zaman kristalları kvant kompüterlərinin o qədər sürətli və güclü qurulmasında mühüm rol oynamağa hazırlanıb ki, onlar bugünkü prosessorlar üçün minilliklər çəkəcək tapşırıqları dəqiqələr ərzində həll edə bilirlər…
19 Avqust 2021

23 Yanvar 2024

QARA DƏLİKDƏN YUNAQ, NEYTRON ULDUZDAN AĞIR: SÜD YOLUDA KƏŞF EDİLƏN SİRLİ CİSİM

Britaniya və Almaniyadan olan astronomlar qrupu Süd Yolunda bütün məlum neytron ulduzlarından daha ağır və eyni zamanda ən yüngül qara dəliklərdən daha yüngül olan yeni sirli obyekt aşkar ediblər. Bu obyekt millisaniyəlik pulsar (fırlanma müddəti 1 ilə 10 millisaniyə diapazonunda olan pulsar) ətrafında fırlanır və bizdən 40 min işıq ili uzaqdadır. Mançester Universitetindən və Münhendəki Maks Plank İnstitutundan olan bu obyekti kəşf edən tədqiqatçılar...
21 января 2024



22 Fevral 2023

SKEGNESS KÜLƏK TURBİNİNİ İLK DƏFƏ İNGİLTƏRƏ ESTAKADASINI İŞIQLANDIRMAQ ÜÇÜN SINAQDAN KEÇİRDİ

Lincolnshire Dənizkənarı Pier gecə yeni mini külək turbini ilə işıqlandırılır. 6 fut (2 m) şaquli turbinlərdən biri Skegness Pierdə, digəri isə Spaldinqdə zavodun damında quraşdırılıb. Onlar bütün istiqamətlərdən küləyi dönmədən tuta bilirlər, bu da onları baxımda iddiasız edir. Hər ikisi texnologiyanı yerli şuralarla sınaqdan keçirən Norveç şirkəti Ventum Dynamics tərəfindən hazırlanır. East Lindsey Rayon Şurasının Cllr Steve Kirk, üç aylıq sınaqdan nəticədə "bütün cəmiyyətə"...
Published 21 February 2023



13 Dekabr 2022

DART KAMİKADZE ZONDU ELMİ TƏCRÜBƏ ÇƏRÇİVƏSINDƏ ASTEROİDƏ ÇIRPILIB

Amerikanın NASA kosmik agentliyinin zondu Dimorf asteroidinə düşüb. Bu, bəşəriyyətin səma cisminin trayektoriyasını dəyişdirmək və planetlərin mühafizə mexanizmini işləyib hazırlamaq üçün ilk cəhdidir. Toqquşma bazar ertəsi GMT vaxtı ilə 23:14-də (Moskva vaxtı ilə 2:14) baş verib. Zondun uçuşu canlı yayımlanıb...
27 Sentyabr 2022






13 Dekabr 2022

HARD DİSK ƏVƏZİNƏ DNT. ALİMLƏR BİR ÇİP ÜZRƏ 100 DƏFƏ ARTIQ MƏLUMAT YAZMAĞIN YOLU TAPDILAR

Corciya Texnologiya Tədqiqatları İnstitutunun (GTRI) baş elmi işçisi Nicholas Guyse-nin rəhbərlik etdiyi bir qrup amerikalı alim DNT-yə adi mediadan 100 dəfə daha çox məlumat yazmağa imkan verən və bundan əlavə, minlərlə il ərzində potensial olaraq saxlanıla bilən mikroçip hazırlayıb...
3 Dekabr 2021







26 Sentyabr 2022

JAMES WEBB KOSMİK TELESKOPU: KOSMOSDA HƏYAT İŞARƏLƏRİNİN AXTARILMASI

“Kainat haradan gəldi? Ulduzlar və planetlər necə əmələ gəlir? Və nəhayət, bu sual orada həyatın olub-olmaması ilə bağlıdır. Bunlar Kardiff Universitetinin fizika və astronomiya müəllimi Dr Sarkarın Uebbin cavab verməyə kömək edəcəyinə ümid etdiyi suallardır. Kembric Universitetindən Dr.Nikku Madhusudan ilə birlikdə Dr.Sərkar Yerdən 124 işıq ili uzaqlıqda yerləşən K2-18b həyat üçün potensial planetin atmosferini təhlil edəcək...
12 İyul 2022

DAILYTECHINFO

04 May 2023

YENİ KVANT VƏZİYYƏTİNƏ KEÇİD BƏZİ MATERİALLARIN KEÇİRİCİLİYİNİ MİLYARD FAİZ ARTIRMAĞA İMKAN VERİR

Corciya Texnologiya İnstitutunun (Georgia Tech) alimləri qeyri-adi materiallardan birində yeni kvant vəziyyəti aşkar ediblər. Belə bir kvant vəziyyəti və əlaqəli hadisələr heç vaxt başqa materiallarda müşahidə olunmayıb və onun mahiyyəti ondan ibarətdir ki, xarici maqnit sahəsinin təsiri altında materialın elektrik keçiriciliyi nə qədər fantastik səslənsə də, milyard faiz artır...
6 марта 2023 | Новости науки и техники





04 May 2023

MƏKAN İŞIQ MODULATORU

Məkan işıq modulatoru (SLM) fəzada və zamanda işıq dalğalarının amplitudasını, fazasını və ya qütbləşməsini modulyasiya etmək üçün istifadə olunan cihazları təsvir edən ümumi bir termindir. HOLOEYE məkan işıq modulator sistemləri şəffaf (LCD) və ya əks etdirən (LCOS) maye kristal mikrodispleylərə əsaslanır. SLM-də LC materiallarının istifadəsi onların optik və elektrik anizotropiyasına əsaslanır. Müəyyən edilmiş boz səviyyə LC hüceyrəsində müəyyən edilmiş orta gərginliyi təmsil edir...



04 May 2023

ALİMLƏR MİLİMETR ÖLÇÜLƏRİNDƏ İKİ ALMAZ KRİSTALINI KVANT SƏVİYYƏSİNDƏ DOLAŞDIRA BILIBLƏR

Oksford Universitetinin tədqiqatçıları 3 ilə 3 millimetr ölçüdə və təxminən bir millimetr qalınlığında iki almaz kristalı götürüblər. Hər iki kristal qısamüddətli, təxminən 100 femtosaniyə, lazer işığının yanıb-sönməsi ilə işıqlandırıldı. Eyni üsul ultra sürətli lazer nasosu ilə spektroskopiya apararkən istifadə olunur ((ultra fast pump probe spectroscopy). Sonra almaz kristallarının başına gələnləri sadə dillə təsvir etmək olduqca çətindir. Lazer işığının impulsları almaz kristal...
| 11 декабря 2011 | Новости науки и техники



22 Fevral 2023

GW170817 - MÜKƏMMƏL SFERİK FORMADA İZ BURAXAN NEYTRON ULDUZLARININ TOQQUŞMASI

Neytron ulduzları ən qeyri-adi kosmik obyektlərdən biridir. Yerin maqnit sahəsindən milyardlarla dəfə güclü maqnit sahələrinə və nəhəng bir maddə sıxlığına malik olan bu ulduzlar, onlara bitişik kosmosda fizika qanunlarını sözün əsl mənasında “pozurlar”. Və iki neytron ulduzu qarşılaşdıqda, baş verən hər şey daha da "vəhşi" olur. Neytron ulduzlarının toqquşması kainatdakı hadisələrin ən yüksək enerji növlərindən biri olan kilonova partlayışına səbəb olur...
| 21 02 2023 | Космос и Авиация



20 İyul 2022

40 KANALLI OPTİK RABİTƏ XƏTTİ MƏLUMATLARIN BİR ÇİP VƏ YA KOMPÜTER DAXİLİNDƏ SANİYƏDƏ 400 GB SÜRƏTLƏ ÖTÜRÜLMƏSİNƏ İMKAN VERƏCƏK

Mərkəzi Florida Universitetinin (University of Central Florida) alimləri iki müxtəlif multipleksləşdirmə texnologiyasını birləşdirən silikon optik keçid hazırlayıb nümayiş etdiriblər. Bu, öz növbəsində, hər biri müstəqil məlumat ötürülməsini həyata keçirə bilən bir işıq şüasında 40 müstəqil kanal təşkil etməyə imkan verir və bu xətt üzrə ümumi ötürmə sürəti saniyədə 400 GB təşkil edir…
13 июня 2022 | Электроника и полупроводники




06 İyun 2022

DÜNYANIN ƏN GÜÇLÜ X-RAY LAZERİ SANİYƏDƏ BİR MİLYON PULS YARADA BİLDİ

LCLS-II-nin geniş miqyaslı təkmilləşdirilməsindən və modernləşdirilməsindən keçmiş dünyanın ən güclü rentgen lazeri LCLS (Linac Coherent Light Source) demək olar ki, yenidən fəaliyyətə başlayıb və tezliklə onların xeyrinə işləməyə hazır olacaq. müasir elm. Təkmilləşdirildikdən sonra bu nəhəng obyektin daxilindəki temperaturlar kosmosdakı temperaturdan daha aşağı olur ki, bu da elektronların işıq sürətinə çox yaxın sürətlə sürətləndirilməsinə və bir...
13 мая 2022 | Новости науки и техники

04 May 2023

DUMANDAN BAXMAQ - FƏRQLİ İŞIQLƏ TƏMİZ ŞƏKİLLƏR ALMAĞIN YENİ YOLU VAR

İşıq müəyyən optik xassələrə malik mühitdən keçdikdə o, udulmur, səpələnir və nəticədə ilkin obyektin təsvir aydınlığı itirilir. Belə işıq saçan mühitlərə canlı orqanizmlərin daxilində görüntüləmə və tibbi diaqnostikaya mane olan yer əsaslı astronomik alətlər, toxumalar və ya mayelər üçün çətinlik yaradan buludlar daxildir....
| 17 марта 2023 | Новости науки и техники






04 May 2023

İKİ DOLAŞIQ İŞIQ ŞÜASI YARADAN BİR MƏNBƏ YARADILDI

Bu yaxınlarda saytımızın səhifələrində alimlərin kvant dolaşıqlığı fenomenini araşdırmaqda davam etmələri və hətta onun tamamilə yeni növlərini kəşf etmələri barədə danışdıq. Xatırladaq ki, bu hadisə istənilən məsafədə hərəkət edən iki hissəciyin görünməz əlaqəsindən ibarətdir və bir hissəciyin kvant vəziyyətindəki hər hansı dəyişiklik ikinci hissəciyin vəziyyətində sinxron dəyişikliyə səbəb olur. Bu fenomen artıq şifrələmə texnologiyaları, kvant rabitəsi...
| 11 января 2023 | Новости науки и техники



22 Fevral 2023

AKUSTİK HOLOQRAMLAR - HİSSƏCİKLƏRDƏN VƏ HƏTTA CANLI HÜCEYRƏLƏRDƏN ÜÇÖLÇÜLÜ OBYEKTLƏRİN "YIĞILMASI" ÜÇÜN YENİ TEXNOLOGİYA

Almaniyanın Heidelberg Universiteti və Maks Plank İnstitutunun alimləri üçölçülü maddi obyektləri tez bir zamanda yığmaq üçün istifadə oluna bilən akustik holoqramlar adlanan qurğular yaradıblar. Bu texnologiya həm havada, həm də maye mühitdə işləyə bilər və bu cür üçölçülü çap üçün material kimi müxtəlif materiallardan olan hissəciklər və hətta canlı hüceyrələrdən istifadə edilə bilər...
| 21 02 2023 | Новости науки и техники






06 İyun 2022

YENİ MƏLUMAT ÖTÜRMƏ REKORDU SANİYƏDƏ 1 PETABİT EDİLİB

Yaponiyadan olan bir qrup tədqiqatçı saniyədə 1,02 petabayt təşkil edən yeni məlumat ötürmə rekordunun sahibi olub. Üstəlik, bu rekord mövcud kommunikasiya infrastrukturu ilə tam uyğunlaşan fiber-optik kabellərlə əldə edilib. Arayış üçün qeyd edək ki, 1 petabit bir milyon giqabitə bərabərdir və bu o deməkdir ki, əldə edilən ötürmə sürəti adi istehlakçılar üçün mövcud olan ən sürətli İnternetə çıxışdan 100 000 dəfə yüksəkdir…
06:02 2022 | Информационные технологии




16 May 2022

MIKRODALĞALI SOBALARDAN İSTİFADƏ ETMƏKLƏ ENERJİ ÖTÜRÜLMƏSİ ÜZRƏ YENİ REKORD - HƏR KİLOMETR MƏSAFƏYƏ - 1,6 kVt

ABŞ Dəniz Tədqiqat Laboratoriyası (NRL) uzun məsafələrə naqilsiz enerji ötürülməsi üzrə yeni rekorda imza atıb. Merilend ştatında ABŞ Ordusunun Tədqiqat Sahəsində yerləşdirilən SCOPE-M eksperimental qurğusu bir kilometrdən bir qədər çox məsafədə 1,6 kVt gücündə mikrodalğalı ötürülməni təmin etdi...
19 апреля 2022 | Энергетика







16 May 2022

KARBON NANOTUBLARI KEVLARDAN VƏ HƏR ŞEYDƏN PARAMETRƏ GÖRƏ ÜSTÜN GÜLƏ KEÇİRMƏZ YENİ MATERİALIN ƏSASINDIR

Çox vaxt çəki, fərdi qoruyucu vasitələrin yaradılması üçün istifadə olunan güllə keçirməyən materialların effektivliyini artırmaq üçün ödəniləcək qiymətdir. Lakin, Viskonsin-Madison Universitetinin tədqiqatçıları nanoliflərdən toxunmuş “həsir” olan ultra-yüngül materialın yeni növünü yaratmağa müvəffəq olublar. Üstəlik, müəyyən kimyəvi proseslər əsnasında bu materialın işi onu ənənəvi kevlar və poladdan daha səmərəli edir.
14 апреля 2022

04 May 2023

OTAQ TEMPERATURUNDA VƏ DAHA AZ AĞIR EKOLOJI ŞƏRAİTDƏ SUPERKEÇİRİCİYƏ ÇEVRİLƏN MATERIAL AŞKAR EDİLMİŞDİR

Bir əsrdən çoxdur ki, elm adamları otaq temperaturunda superkeçirici olan materialları axtarırlar. Normal şəraitdə elektrik cərəyanını müqavimətsiz ötürə bilən belə materialların yaranması enerji sahəsində və bəzi digər sahələrdə sözün əsl mənasında inqilab edəcək. Bununla belə, hal-hazırda məlum olan bütün superkeçirici materiallar öz unikal xüsusiyyətlərini yalnız çox aşağı temperaturda və ya dəhşətli böyüklükdə təzyiqin təsiri altında nümayiş etdirir...
13 марта 2023 | Новости науки и техники



04 May 2023

FİZİKLƏR LAZER GÖSTƏRİCİNİN İŞIĞINDAN İSTİFADƏ EDƏRƏK KVANT DOLAŞIQLIĞINI TƏQLİD ETMƏYİ ÖYRƏNİBLƏR

Nyu-York Şəhər Kolleci (City College of New York), Herriot-Vatt Universiteti (Herriot-Watt University), Şotlandiya və Corning Incorporated-dən bir qrup fizik, müəyyən şərtlər altında adi lazer göstəricisindən gələn işıq şüasının kvant dolaşıqlığı fenomenini simulyasiya edə biləcəyini nümayiş etdirdi. Və bu olduqca qeyri-adi fenomen optik rabitə sistemlərinin sürətini iki dəfə artırmaq üçün istifadə edilə bilər.Kvant dolaşıqlığı kvant mexanikasında ən ekzotik hadisələrdən...
2 ноября 2015 | Новости науки и техники



20 İyul 2022

ELEKTRON BURULĞANLAR: ALİMLƏR ELEKTRİKİ SU KİMİ DAVRANMASINA MƏCBUR ELƏDİLƏR

Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (Massachusetts Institute of Technology, MIT) tədqiqatçıları tarixdə ilk dəfə olaraq elektron burulğanların əmələ gəlməsini müşahidə edə biliblər. Elektronların belə qəribə davranışı elektrik cərəyanı hidrodinamikanın bəzi məlum qanunlarına tabe olan maye axını kimi davranmağa başlayanda baş verir. Və çox güman ki, gələcəkdə alimlər bütün bunlardan yeni növ yüksək sürətli və yüksək səmərəli...
13 июля 2022 | Электроника и полупроводники




06 İyun 2022

EYNİ ZAMANDA İŞIĞIN İNTENSİVLİYİNİ, QÜTBLƏŞMƏSİNİ VƏ DALĞA UZUNLUĞUNU ÖLÇƏ BİLƏN UNİKAL KVANT SENSORU YARADILIB

Yel Universiteti və Dallasdakı Texas Universitetindən tədqiqatçılar qrupu insan saçının mində bir ölçüsündə kiçik kvant optik sensoru yaradıblar. Lakin, belə kiçik ölçülərə baxmayaraq, bu sensor elektronların kvant xüsusiyyətlərindən istifadə edərək, işığın intensivliyini, qütbləşməsini və dalğa uzunluğunu eyni vaxtda ölçə bilən ən geniş imkanlara malikdir. Belə universal sensorun yaradılması gələcəkdə astronomiya, səhiyyə və məsafədən zondlama sahələrində...
19 апреля 2022 | Энергетика



16 May 2022

MOST GÜNƏŞ ENERJİSİNİ BİRBAŞA UDMAQ, TOPLAYIB UZUN İLLƏR SAXLAMAQ QABİLİYYƏTİNƏ MALİK SİSTEMDİR

Hələ 2017-ci ildə İsveçin Çalmers Texnologiya Universitetinin bir qrup tədqiqatçısı günəş enerjisini aralıq transformasiyalar olmadan udmaq, onu uzun illər maye formada saxlamaq və lazım gəldikdə geri qaytara bilən kifayət qədər maraqlı enerji sistemi hazırlayıb. O vaxtdan bəri tədqiqatçılar yuxarıda qeyd olunan saxlama sistemi ilə birləşməsi özünü dolduran elektron cihazları, yeni tipli günəş elektrik stansiyalarını və s. yaratmağa...
26 апреля 2022



16 May 2022

İLK TOPOLOJİ AKUSTİK TRANZİSTORUNU YARADILIB

Dünyada topoloji adlanan materiallar var ki, onların içərisində elektronlar materialın yalnız səthi və ya kənarları boyunca praktiki olaraq enerji itkisi olmadan hərəkət edir. Bu materiallar yüksək səmərəli və kiçik ölçülü yeni nəsil elektronikanın yaradılması üçün son dərəcə perspektivli hesab olunur. Lakin, alimlərin hələ də öhdəsindən gələ bilmədiyi bir problem mövcuddur. Belə ki, topoloji...
27 января 2022

ТЕХНОМАНИЯ

04 May 2023

FİZİKLƏR İLK DƏFƏ PROTON KÜTƏLƏSİNİN "TƏRKİBİNİ" HESABLADILAR

ABŞ və Çin fizikləri ilk dəfə olaraq müxtəlif təsirlərlə əlaqəli proton kütləsinə töhfələri hesablayıblar. QCD şəbəkəsi çərçivəsində aparılan hesablamalar üçün alimlər təxminən 27 petaflops performansa malik Titan superkompüterindən istifadə ediblər. Nəticədə tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, kvark kondensatı proton kütləsinin təxminən 9 faizini, kvarkların kinetik enerjisini - 32 faiz, qlyuon sahəsinin gücünü - 36 faiz, anomal qatqı isə 23 faiz təşkil edir...
Опубликовано: 2019-02-26



22 Fevral 2023

ATOM NÜVƏLƏRİNİN İÇİNDEKİ SİRLİ HADİSƏ İZAH EDİLDİ

Beynəlxalq fiziklər qrupu atom nüvələrində beta parçalanmalarının sərbəst neytronlara nisbətən niyə daha yavaş getdiyini öyrəniblər. Phys.org-un press-relizində deyilir ki, alimlər 50 ildir bu tapmacanı həll etmək üçün mübarizə aparırlar. m Tədqiqatçılar qalay-100 izotopunun indium-100-ə çevrilməsini öyrənmişlər. İki elementdə eyni sayda nuklon (proton və neytron) var, lakin indium-100-də qalay-100-dən bir az proton və bir çox neytron var. Beta-plus parçalanmada ...
Опубликовано: 2019-03-12



06 İyun 2022

FİZİKLƏR 100 KİLOMETR MƏSAFƏLƏRDƏ KVANT DOĞUŞMASINI MÜBAYİDƏ EDİBLƏR

Çin alimləri uzunluğu 100 kilometrdən çox olan optik liflə ayrılmış kvant-dolaşan cütlərdən fotonlar arasında kvant dolaşıqlığı mübadiləsi apara biliblər. Bu nəticə məsafədə bütün əvvəlki oxşar cəhdləri üstələyir və uzun məsafələrə dolaşıq mübadiləsi ilə kvant teleportasiya imkanlarını genişləndirir ...
2017-10-26 13335 0 Научные открытия







16 May 2022

İŞIQ QÜTBLƏŞMƏSİ DİFRAKSİYA HƏDDİNİ KEÇMƏYƏ VƏ NANOHİSSƏCİYİN MÖVQEYİNİ DƏQİQ ÖLÇMƏYƏ KÖMƏK ETDİ

Almaniyadan olan fiziklər difraksiya həddini aşmaq və şüşə substratda nanohissəciyin mövqeyini dəqiq ölçmək üçün azimutal qütbləşmiş elektromaqnit dalğalarından istifadə etməyi təklif etdilər. Bu cür dalğaların sferik hissəcik üzərində səpilməsini müşahidə edərək, elm adamları yalnız bir yerdəyişməni təyin edə bildilər...
2019-02-26

16 May 2022

ALİMLƏR TERMOELEKTRİK MATERİALLARIN BİR SİNFİNİ KƏŞF ETDİLƏR

Avstriyalı tədqiqatçılar istiliyi elektrik enerjisinə çevirən və bir neçə perspektivli sənaye tətbiqinə malik qeyri-adi termoelektrik material yetişdiriblər. Avstriyanın Vyana Texnologiya Universitetində bir qrup elm adamı bir gün tullantıları çevirmək üçün istifadə oluna biləcəyini iddia etdikləri super səmərəli material hazırladılar…
2013-09-25






22 Fevral 2023

FİZİKLƏR İLK DƏFƏ FOTON TRIMERLERİ ALDILAR

Amerikalı fiziklər ilk dəfə eksperimental olaraq üç fotonun bağlı vəziyyətini qeydə alıblar. Alimlər "Science" jurnalında yazır ki, fotonlar üçün qeyri-adi trimerlərin əmələ gəlməsi, aralıq polariton hallarının əmələ gəlməsi səbəbindən lazer şüası soyudulmuş rubidium atomları buludundan keçdikdə baş verir.Kütləsi olan kvant hissəciklərindən fərqli olaraq, fotonlar bir-biri ilə çox zəif qarşılıqlı əlaqədə olurlar və praktiki olaraq bağlı vəziyyətlər əmələ gətirmirlər. Elm adamları ilk dəfə olaraq iki...
Опубликовано: 2018-02-18



06 İyun 2022

FİZİKLƏR TOPOLOJİ İZOLYATORLARDA FAZA KEÇİDLƏRİNİN YENİ NÖVÜNÜ KƏŞF EDİBLƏR

Topoloji izolyatorların kristal strukturlarını dopinq etməklə, müxtəlif tipli topoloji mühafizə ilə iki faza arasında faza keçidinə başlamaq olar. Beynəlxalq fiziklər qrupu bu effekti qarışıq qurğuşun və qalay selenidindən ibarət yarımkeçirici filmi dopinq etməklə kəşf ediblər…
2017-10-26 12439 0 Научные открытия







16 May 2022

ALİMLƏR İŞIĞIN KÖMƏYİ İLƏ MAKRO OBYEKTLƏRİ HƏRƏKƏT ETDİRMƏYİ ÖYRƏNİBLƏR

Beynəlxalq fiziklər qrupu mikrodünyanın kvant mexaniki qanunlarından istifadə edərək işığın köməyi ilə makroobyektin - 30 mikronluq şüşə "pişinin" hərəkətini idarə etdikləri sistemi nümayiş etdiriblər. Nature jurnalında alimlərin işinin nəticələri ilə bağlı məqalə dərc olunub. Onun xülasəsi press-relizdə verilir...
2012-02-8

16 May 2022

CAZİBƏ QÜVVƏSİNİ ÜSTƏLƏYƏN YENİ QÜVVƏ KƏŞF EDİLİB

Alimlər çoxdan bilirdilər ki, qara cisimlər radiasiya əmələ gətirir və bu şüalanma itələyici (itici) təsir yaradır. Ancaq yeni bir araşdırmaya görə, cazibə qüvvəsinə bənzər şəkildə hərəkət edən və cisimləri qara cismə doğru çəkən başqa bir qüvvə var. O qəbul etdi...
2013-07-29







20 İyul 2022

MADDƏNİN SİRLİ FORMASI AŞKAR EDİLİB

Merilend Universitetinin fizikləri ekzotik YPtBi superkeçirici kəşf ediblər, onun daxilində elektronlar bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə yüksək spinli kvazirəciklər əmələ gətirir. Bu barədə “Science Advances” jurnalında məlumat verilir. Alimlər itrium, platindən hazırlanmış materialın elektron quruluşunu təhlil ediblər...
2018-06-04 30626 0 Научные открытия






06 İyun 2022

MÜMKÜN OLMAYAN MÜHƏRHƏT İZAH EDİLİR

Portuqaliyanın Lissabon Universitetinin tədqiqatçıları EmDrive-ın işləməsi üçün indiyədək qorunma qanunları baxımından izah edilməmiş izahat təklif ediblər. Onların fikrincə, mühərrikin işləməsi pilot dalğa nəzəriyyəsi çərçivəsində nəzərə alınarsa, məlum fiziki prinsipləri pozmur. Alimlərin məqaləsi dərc olunub…
2017-10-09 15496 0 Научные открытия







16 May 2022

FİZİKLƏR KVANT KEÇİDİNİN NECƏ İŞLƏDİYİNİ NÜMAYİŞ ETDİRİRLƏR

Mixail Lukinin rəhbərlik etdiyi Harvard Universiteti və Massaçusets Texnologiya İnstitutunun fizikləri tək fotonlarla idarə oluna bilən kvant açarları icad ediblər. Müəlliflər tədqiqatlarını Nature jurnalında dərc etdilər, onun qısa xülasəsini Harvard Universitetinin saytında tapa bilərsiniz...
2014-04-25

NEWS DUBNA

16 Маy 2022

OQANESYANIN RƏHBƏRLİYİ ALTINDA DÖVRİ CƏDVƏLİN YENİ KİMYƏVİ ELEMENTLƏRİ MÜƏYYƏN EDİLDİ


Oqanesyanın rəhbərliyi altında dövri cədvəlin yeni kimyəvi elementləri müəyyən edildi - 113-dən 118-ə qədər. 118-ci element onun adını daşıyır - "oganeson". Fotoşəkildə akademik Yuri Tsolakoviç Oqanesyan oktyabrın 4-də ziyarət etdiyi Kral Kimya Cəmiyyətində onun adını daşıyan elementi imzalayır. Akademik Yuri Oqanesyan D.I. Mendeleyev adına YUNESKO-Rusiya Beynəlxalq Mükafatı laureatı olub.